„Montaż odwodnień, modernizacja kanalizacji, usprawnienie systemów odprowadzania wody deszczowej, oczyszczalnia ścieków czy inwestycja w termoizolację mieszkań to działania zapobiegające zmianom klimatycznym”. Według Światowej Organizacji Meteorologicznej (WMO) w ciągu ostatnich pięciu dekad liczba katastrof związanych z klimatem wzrosła pięciokrotnie.
Adaptacja infrastruktury i społeczeństwa w obliczu wzrastających zagrożeń klimatycznych
Zmiany klimatu to jeden z najbardziej niepokojących problemów XXI wieku. Prawdopodobnie największe wyzwanie, przed którym stoimy jako gatunek. Aktualnie szacunki IPCC zakładają ograniczenie globalnego ocieplenia do 1,5°C względem epoki przedprzemysłowej, co zdaniem naukowców jest konieczne, aby uniknąć dalszych katastrofalnych skutków.
W kontekście globalnego ocieplenia i poszukiwania wspólnych celów ekstremalne zagrożenia pogodowe stają się coraz częstsze na całej planecie: niskie temperatury graniczne, powodzie, susze, fale upałów, opady śniegu, tornada itp. Światowa Organizacja Meteorologiczna (WMO) ostrzega, że w ciągu ostatnich pięciu dekad liczba katastrof związanych z klimatem wzrosła pięciokrotnie.
W rezultacie infrastruktura miejska, budynki i mieszkania są coraz bardziej narażone na zdarzenia ekstremalne, zagrażające bezpieczeństwu i stabilności zarówno budynków, jak i ludzi. Dlatego ważne jest dostosowanie społeczeństwa i infrastruktury do obecnych warunków klimatycznych oraz do tych, które będą występowały w nadchodzących dziesięcioleciach.
Właściwa jest zatem zmiana niektórych działań, które możemy wprowadzić, aby zminimalizować zagrożenia klimatyczne zgodnie z potrzebami każdego regionu. Walka ze zmianami klimatycznymi może przyczynić się do postępu społecznego i gospodarczego oraz powstania tysięcy miejsc pracy.
Minimalizacja szkód w przypadku powodzi
Jeśli chodzi o budynki, instalacja systemów odwadniających w budynkach lub mieszkaniach położonych na obszarach zagrożonych powodzią lub obszarach wysokiego ryzyka zapobiegłaby stagnacji wody, umożliwiając w ten sposób kontrolę i zarządzanie spływem wody generowanej przez powódź. Działanie to mogłoby przyczynić się do zminimalizowania skutków powodzi w budynkach: szkód wyrządzonych ludziom i zwierzętom, uszkodzeń konstrukcyjnych, uszkodzeń budynku lub uszkodzeń instalacji obiektu, a także uszkodzeń wnętrza budynku (mebli, urządzeń elektrycznych, pojazdów itp.).
Jeśli chodzi o infrastrukturę publiczną, odnawianie systemów kanalizacyjnych jest niezbędne, aby mogły prawidłowo odprowadzać wodę. Największym wyzwaniem w pracach kanalizacyjnych jest niestety finansowanie, ponieważ prace te zależą od gmin, a wielu gminom brakuje środków finansowych, aby pozwolić sobie na interwencję na tak dużą skalę.
Uzupełnieniem sieci kanalizacyjnej powinny być również zaprojektowane rozwiązania zielonej infrastruktury, umożliwiające wchłanianie wód opadowych do gruntu, zmniejszając ilość wody docierającej do kanalizacji. Na przykład tak zwane parki nadbrzeżne mogą regulować obieg wody, działać jako bariera przeciwpowodziowa i tworzyć środowiska bogate w florę i faunę.
Niedobory wody i susze: zabezpieczenie zaopatrzenia w wodę
Ulewne deszcze i okresy niedoboru opadów, czyli susze, nie należą do rzadkości. Zdarzenia te coraz częściej mają miejsce na tym samym obszarze geograficznym, oddalonym od siebie zaledwie o kilka kilometrów. To sprawia, że bardziej niż kiedykolwiek konieczne jest kontynuowanie odnawiania, ulepszania i budowy systemów zbierania wody deszczowej, które pomagają oszczędzać i gwarantować zaopatrzenie w wodę podczas suszy. To, wraz z rozwojem systemów oczyszczania ścieków i zmniejszeniem nieszczelności w systemie, pozwoli w przyszłości na gromadzenie większej ilości wód opadowych, przesyłanie ich większej ilości do oczyszczalni oraz dostarczanie większej ilości wody gminom.
Izolacja termiczna do walki z falami upałów
Raport „Dekarbonizacja budynków” Rady ds. Budownictwa Ekologicznego (GBCe) stwierdza, że do 2040 r. fale upałów będą trwać przez 22 kolejne dni, a temperatury osiągną 40ºC, co spowoduje większe zapotrzebowanie na chłodzenie. W tej sytuacji działanie na termoizolację budynku jest głównym elementem utrzymania komfortowej temperatury w pomieszczeniach, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę, że odsetek ludności cierpiącej z powodu nieodpowiedniej temperatury w swoich domach znacząco wzrósł. Połączenie wykorzystania materiałów zdolnych do regulacji temperatury budynków wraz z wykorzystaniem elementów zieleni, takich jak ogrody wertykalne, nie tylko poprawi komfort i zdrowie mieszkańców, ale także zmniejszy zużycie energii.
Wszystkie te epizody mają wpływ na stan zachowania budynków i infrastruktury budowlanej. Inżynieria i architektura są niezbędne do minimalizowania szkód spowodowanych przez ekstremalne zdarzenia meteorologiczne. Dlatego oprócz kontynuacji niezbędnej transformacji energetycznej w poszukiwaniu mniejszego zużycia w budynkach i zwiększenia wykorzystania energii odnawialnej, konieczne jest również skupienie się na renowacji i modernizacji istniejących budynków.